2022’de yapılacak Dünya Futbol Şampiyonası için 2010 yılından bu yana stadyumlar inşa eden Körfez ülkesi Katar’da: 10 yılda bu stadyumların inşasında 6.500 göçmen işçinin iş kazalarında öldüğü iddiasının yer aldığı haberler, yeşil sahalarda futbol takımlarının protestolarını ateşleyen kıvılcım oldu.
Fado, Fiesta, Futbol; Faşist ve Diktatoryal rejimlerin halkı uyuşturmak adına kullandıkları politik bir yöntemler üçlemesi olarak bilinir. İspanya’yı 40 yıl yöneten Diktatör Franco’ya yakıştırılsa da, Fado’dan da anlaşılacağı üzere çıkış noktası Faşist Salazar’ın Portekiz'idir. Fado müziği; Fiesta eğlenceyi ve şenliği; Futbol ise yeşil sahaların en popüler oyunu futbolu temsil etmektedir. 3 f formülü yani “fado fiesta futbol” üçlemesinin futbolu; şimdilerde “zorba, kanunsuz ve insan hakları düşmanı” devletler ve iktidarlara karşı politik bir araç olarak kullanılıyor. Hem de yeşil sahalarda ve milyonlarca insanın televizyonlarının ekranlarından izlediği futbol maçlarında. Bu gelenek Türkiye’de ağır 12 Eylül koşullarının yaşandığı 80’li yıllarda da sık sık kullanılan bir protesto şekli olarak yeşil sahalarda görülürdü. Ülke dışındaki milli karşılaşmalarda ve Türk takımlarının Avrupa’da oynadığı futbol maçlarında sahaya atlayan protestocular üzerinde “Kahrolsun Faşist Cunta” yazılı pankartla sahanın ortasında koşar ve bu görüntü TRT naklen yayın ekibi sansürleyemezse 10-15 saniye milyonlarca kişinin evlerine konuk olurdu. Şu sıralar bu protesto biçimi futbol sahalarında, futbol takımlarının sosyo ekonomik, politik ve insan hakları açısından anlamlı bir mücadele biçimi haline geldi. Ve 2022 Dünya Kupası grup eleme maçlarında geçtiğimiz hafta Norveç Ulusal Takımı tarafından başlatıldı.
Evet. 2022 Dünya Kupası Avrupa eleme maçlarında 24 Mart’ta Norveç Milli Futbol Takımı tarafından başlatılan ve ardından Cebelitarık Futbol Takımı ile Alman Milli Takımı tarafından sürdürülen “Human rights on and off the pitch” (İnsan Hakları, saha içinde ve dışında saygı) şeklindeki Katar’ı protesto eylemleri devam ediyor. Norveç Milli Takımı tarafından The Guardian ve İndependent Gazeteleri tarafından yayınlanan bir haber üzerine başlatılan protestoların ilki 2022 Dünya Kupası Avrupa Elemeleri G Grubu’nda oynanan Norveç-Cebelitarık maçı öncesi yaşandı. Karşılaşma öncesi Norveçli ve Cebelitarıklı futbolcular, 2022 Dünya Kupası’nın düzenleneceği Katar’ı protesto etti. Isınmaya beyaz tişörtlerle çıkan iki takım, Katar’da stadyum inşaatlarında göçmen işçilerin yaşadıkları sıkıntılara parmak bastılar.
Protesto, The Guardian ve İndependent gazetelerinde yer alan “2022 Katar Dünya Kupasının yapılacağı stadyumların inşasında 2010 yılından bu yana çalışan 6.500 göçmen işçinin hayatını kaybettiği” şeklindeki haber nedeniyle gerçekleştirildi. Haberde göçmen işçilerin insanlık dışı koşullar altında çalıştırıldığı da yer almıştı. İki takımda forma giyen futbolcular, Katar’dan göçmen işçiler konusunda insan haklarına uymasını isterken, Norveçli ve Cebelitarıklı futbolcular “Saha içinde ve dışında saygı, saha içinde ve dışında insan hakları” yazılı tişörtlerle tepkilerini gösterdiler.
Katar protestocuları kervanına daha sonra Alman Milli Takımı da katıldı. Alman oyuncular Katar'ın insan hakları konusundaki ihlallerini, Perşembe günü İzlanda ile gerçekleştirilen ve Almanya'nın sahadan 3-0 galip ayrıldığı 2022 Dünya Kupası elemeleri grup maçı öncesinde protesto etti. Yeşil sahalardaki protestolar Malaga’da oynanan Türkiye-Norveç grup eleme maçı öncesinde de yaşandı. Türkiye’nin 3-0’lık sonuçla kazandığı maç öncesi Norveç Milli Takımı oyuncuları sahaya yine “Human rights on and off the pitch. Norway, Germany.. Next.” (İnsan Hakları, saha içinde ve dışında saygı. Norveç ve Almanya tamam sıradaki ülke?) yazan tişörtle çıktılar. Bu arada Norveç Ulusal Futbol Takımı eğer 2022 FİFA Katar Dünya Futbol Şampiyonasına katılma hakkı kazanırlarsa Katar’a gitmeme ve protestoyu sürdürme tavrını da tartışacaklarını açıkladı.
Bugünlerde Türkiye’nin ekonomik ve stratejik ortağı Katar futbol sayesinde dünyanın en çok takip edilen, izlenen ve protesto edilip eleştirilen ülkesi haline geldi. 2022’de yapılacak Dünya Futbol Şampiyonası için 2010 yılından bu yana stadyumlar inşa eden Körfez ülkesi Katar’da: 10 yılda bu stadyumların inşasında 6.500 göçmen işçinin iş kazalarında öldüğü iddiasının yer aldığı haberler, yeşil sahalarda ortaya çıkan futbol takımlarının protestolarını ateşleyen kıvılcım oldu. Bakalım bu işin sonu nereye varacak!?
BİR HATIRLATMA VE DENİZLİ’DE
“KADININ ADI DA VAR, POLİTİKASI DA”
Geçtiğimiz günlerde bu köşemizde yer verdiğimiz “Denizli CHP’de ‘Kadının Adı da var, Politikası da’ ara başlıklı yazımıza, İyi Parti Denizli İl Başkanı Raziye Akışık’tan bir hatırlatma geldi. Akışık “Politikada burada biz de varız” diyordu. Bizim bu yazımız CHP ve CHP’li kadın Başkanlar Şeniz Doğan ve Birsen Çelik’i konu aldığı için diğer kadın politikacılardan söz etmemiştik. Evet, Denizli’de CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, AK Partili eski Bakan ve Cumhurbaşkanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi Dr. Sema Ramazanoğlu, Ak Parti MKYK Üyesi Nurcan Dalbudak, AK Parti Denizli Milletvekili ve Kadın Kolları Genel Başkan Yardımcısı Nilgün Ök, Belediye Meclisleri ve Parti Yönetimlerinde görev yapan kadınlar (İyi Parti Denizli İl Başkanı Raziye Akışık da dahil) Denizli siyasetine yön veren kadın politikacılardır. Ve yine tekrarlıyoruz; “Kadınlar katılmaksızın politika olmaz!’