Mustafa KAYA

Mustafa KAYA

465 Yazı

(EKOPOLİTİK) BUNUN ADI; “50 YILIN BORÇLANMASI!”

**BU PARA İLE NELER YAPILIRDI?



Denizli Büyükşehir Belediye Meclisi yeni dönem ilk toplantısını yaptı. Meclisin gündemi “organ seçimleri ve belediyenin borçları” idi. 13 Mart Cumartesi günü önce Denizli Büyükşehir Belediye Binası’na “Belediyenin Borçları Afişini” astıran Başkan Bülent Nuri Çavuşoğlu ardından yeni meclisin il toplantısına başkanlık yaptı. Ve sert açıklamalar yaptı.



Çavuşoğlu; “Belediye bütçesi ve maliyesi ile ilgili soruşturmamız sürüyor. İnşallah yeni borçlar çıkmaz. Denizli Büyükşehir Belediyesi’ni bu hale getirenlerden hesap sorulacak. Sonuna kadar gideceğim” dedi. Denizli Büyükşehir Belediye Meclisi Nisan dönemi toplantıları 14 Nisan Pazar günü de (bugün) devam etti.



EFSANE BAŞKAN 25 YIL SONRA GERİ DÖNDÜ
CHP’li 52, AK Partili 16, Yeniden Refah Partili 2, MHP ve BBP’li birer meclis üyesinin oluşturduğu Denizli Büyükşehir Belediye Meclisi’nde gündem önce organ seçimleri ardından ise belediyenin borçlarıydı. İlk mecliste 1989-1999 yılları arasında 10 yıl süreyle belediye başkanlığı yapan Ali Marım Denizli Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili seçildi.



Efsane Başkan Ali Marım, CHP Grup Başkanı Osman Bartal’ın önerisi ile 1’inci Başkan Vekili seçilirken, Meclis’in 2’nci Başkan Vekili ise Nurgül Kabukçu oldu. Ali Marım; kullanılan 67 oyun 52’sini alarak, “Böyle olur Efsane Başkan’ın dönüşü” dedirtti. CHP’nin Pamukkale Belediye Meclisi 1. Sıra Kontenjan Adayı gösterilen ve seçim süreci boyunca Büyükşehir Başkan Adayı Bülent Nuri Çavuşoğlu ile birlikte omuz omuza seçim çalışması yapan Başkan Marım’ın aldığı bu görev kentte büyük bir sevinç ve memnuniyetle karşılandı. 



BUNUN ADI; “50 YILIN BORÇLANMASI!”
Toplantı öncesi belediye binası önüne borç listesi astıran Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu, göreve geldikten sonra bu konuda detaylı çalışma yaptıklarını belirterek, “Denizli’nin borç durumuyla ilgili bir liste yayınladık. Bu listede özellikle kamuoyunun dikkatini çekmek istediğimiz birkaç husus var. Nasıl bir belediye devraldığımızın bilinmesini istiyoruz. Amacımız kimseyi şikâyet etmek değil. Bugünkü mevcut durumumuzun herkes tarafından açık net bilinmesidir. Biz geldiğimizden itibaren bir haftadır belediyenin borç durumu ile ilgili bir çaba içerisindeyiz. Şu ana kadar tespit edebildiklerimizle size bu bilgileri sunmak istiyorum. İlerleyen süreçte nelerle karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Umarız ki bu son borç tutarı olur. Bunu temenni ediyorum ve dua ediyorum” dedi. Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu, göreve geldikten sonra ilk çalışmayı “belediye maliyesi ve borçlar” üzerine yaptıklarını belirterek;  “Denizli Büyükşehir Belediyesinin 2 milyar 658 milyon lira kredi borcu var. Bu kredi borcunun özelliği de şu; değişken parametreli kredi borcu. Geçen yıl Mayıs ayı içinde bu borçlanma sağlanıyor. Güneş Enerji Santrali ile ilgili bu borçlanma. O günün şartlarında ülke de NAS tabir ettiğimiz süreç içinde. Böyle bir ortamda değişken oranlı faizli kredi çekiliyor. Bu şu demektir, 5 yaşındaki çocuğa dahi sorsanız yapmaz. Bugün itibariyle, aynı borcun faizi yıllık yüzde 55 üzerinden ödüyoruz. 2 milyar liralık tutar üzerinden örnek vermek istiyorum. Yüzde 55 faiz demek… Bu kredi bir yıl ödemesiz, 4 yıl ödemeli şekilde çekilmiş arkadaşlar. Yani 2 milyarlık tutarın üzerinden bu güne kadar 3 handikabı olan bir kredi” dedi.



“DENİZLİ’NİN PARASINI ‘VADESİZ HESAPTA’ TUTUP 100 MİLYONLARCA LİRA ZARARA İMZA ATMIŞLAR!”
Çavuşoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü; “Borçlanmanın güzel tarafı şu; çekiyorsunuz, bankada bu paranız duruyor. İkinci akıl almaz tarafı da 2 milyarı çektiğiniz gün hesabınıza parayı indiriyorlar. Yani siz daha ne hak ediş ödüyorsunuz ne de başka bir şey ödüyorsunuz. 2 milyar parayı kasanıza indiriyorlar bir de yüzde 10’unu da vadesiz hesaplara aktarıyorlar. Yani 200 milyon tutarı vadesiz hesaba aktarıyorlar. Vadesiz hesap demek, geçen sene Mayıs ayında 200 milyon lira kasaya yatmış, üzerine memlekette yüzde 50 civarında bankalar faiz verirken bizim hala 200 milyon liramız, 200 milyon lira olarak duruyor. İkinci acı tarafı neresi? Paramızı aşağıya indirmişler, kasaya yatırmışlar. Biz 3,45 faiz ödüyoruz, onlar bize yarısı tutarında geri faiz ödüyorlar. Yani biz 2 milyarlık krediye bugünün hesabıyla yıllık 1 milyar 100 milyon lira faiz öderken aynı banka kasamızdaki paramızdan bize 550 milyon lira veriyor. Her şey bizim, para bizim, üstüne üstlük benim bankanın kasasında duran paramızdan da yaklaşık 500 milyon lira zarar ediyoruz. Bugün Denizli halkının içinde bulunduğu durumu gördüğünüzde, sokaklarda yatırım çilesi çektiğimiz günleri gördüğümüzde, böyle bir faizin kasada para dururken ödeniyor olmasını da Denizli halkının vicdanına bırakıyorum. Bankada duran kalan paramızı vadeli hesaba yatırsak bugüne kadar 100 milyon lira faiz geliri olurdu. Birçok ilçe belediye başkanım Büyükşehir’den destek istiyor. Sadece bu parayla bile Denizli’nin birçok sorununu çözebilirdik. Bu imzanın atılması sürecini de çok merak ettiğimi kamuoyunun vicdanına bırakıyorum. Bununla bitiyor mu? Bugün itibariyle; yani dükkanı kapatıyoruz desek, bugün sabah dükkanı kapatıyoruz desek 4 milyar 804 milyon lira Denizli Büyükşehir Belediyesi’nin borcu var arkadaşlar. Eski parayla 4 katrilyon 804 trilyon.”



“BELEDİYENİN BORÇLARI 2046 YILINA KADAR UZANIYOR!”
Bülent Nuri Çavuşoğlu DESKİ’nin güneş enerji santrali (GES) kurmak amacıyla çektiği kredinin detaylarını paylaşarak, elde edilmek istenen tasarruftan çok daha fazlasının faiz ödemesi olarak yapılacağını tespit ettiklerini kaydetti. Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Aynı şekilde DESKİ’ye döndüğümüzde aslında daha acı bir tablo ile karşılaşıyoruz. DESKİ, Dünya Bankası’ndan yüzde 6 faizle Euro kredi çekiyor. 159 milyon 973 bin Euro bugün itibariyle borcumuz var. Yani bunu TL’ye çevirirsek 5 milyar, 559 milyon lira bir borcu var. Borçlandığımız günün Euro kuruyla bugünü karşılaştırın, üstüne ödediğimiz faizi düşündüğünüzde nereye gideceğini yine Denizli’nin vicdanına bırakıyorum. İller Bankası’na da dahil toplam borcumuz 6 milyar 326 milyon lira bir borçla DESKİ’yi devraldık. Ve bu DESKİ’deki borçlarımız da, bugünkü şartlarda hiçbir şey değişmemiş olsa dahi, 2046’ya kadar uzanan bir borçlanma. Bunun için ödememiz gereken faiz ise 3 milyar 125 milyon lira…”



GES PROJESİ DOĞRU YATIRIM, HAKSIZLIK YAPMAYALIM ANCAK…
Başkan Çavuşoğlu açıklamalarını şöyle sürdürdü; “Bu borçlar edinilirken karşılığında bir şey koyma konusunda da bir çaba var. O konuda haksızlık etmeyelim. Yani bu anlamda bir GES inşaatı var. 2,1 milyar lira yanlış hatırlamıyorsam. Daha sonra da artırım yapılarak 2,5 milyar liraya bu mal edilecek. Haziran ayında da bir aksilik olmazsa devreye alacağız. Biz buradan ne elde ederiz dediğimizde. Yaklaşık aylık 40-50 milyon lira arasında bir elektrik geliri elde edeceğiz. Bu hesapla gidersek bir senede elde edeceğimiz gelir 500-600 milyon lira arasında, faize ödeyeceğimiz paralar bugünkü şartlarda her şey devam ederse 5’nci senenin sonunda bu parayı 8 milyar civarında bir miktar olarak ödeyeceğiz. 500 milyon kazanan bir şirket, 15 sene boyunca GES’ten gelen bu parayı yatırım finansmanı için ödeyeceğiz. Ülkenin öyle bir süreci var ki, önümüzdeki ay bu faiz artmış olacak. İşte o zaman karşılaşacağımız tablo içinden çıkılmaz bir hale gelmiş olacak. Denizli halkının da bunları bilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bütün bunların içerisinde neyi başarmamız lazım, bu borcu çevrilebilir bir hale getirmemiz lazım. Gerekli görüşmeleri yapmaya başladık.”



BELTAŞ VE KÜLTÜR A.Ş. ADETA BİLMECE!
Belediye şirketleri olan BELTAŞ ve Kültür A.Ş.’de de incelemeler yaptıklarını kaydeden Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu karşılaştıkları “evrak ve hesap tutarsızlıklarına” da dikkat çekti. Çavuşoğlu; “Özellikle BELTAŞ ve Kültür AŞ üzerinden de karışık bir süreci yönetiyoruz. BELTAŞ’ta karşılaştığımız tabloyu kısaca özetleyeceğim. Sonrasında zaten iç soruşturmalarımız devam ediyor. Gerekirse suç duyurularında da bulunacağız. Bir A4 kağıdının üstüne miktarlar yazılı binlerce belge elimize ulaştı arkadaşlar. Z raporu 500 lira, kasa 2 bin 500.  Çağırdık BELTAŞ’ın genel müdürünü. Böyle bir şey var… Ben hiçbir yerinde yoktum…  Ya adam bunu diyor. Ben orasını bilmem. Orda ben yoktum, burada ben yoktum.. Böyle bir sistem var mı? En küçük bir bakkal dükkanında bile kasa defteri olur. Nerde kasa defteri, yok. Bütün bunların kayda girdiği bir yer var mı? Yok. Yazdığınız çizdiğiniz bir şey var mı? Yok. Bu paraları kim biliyor? Ben bilmiyorum o biliyor? Çağırdık şirketin başkanını, kim hesaplıyor, kim topluyor, nasıl oluyor? Düşünün böyle bir cevap tarihe geçer, ‘Hatırlamıyorum’ diyor… Dedim ki; ‘el insaf. Sen bu şirkette 17 sene yönetim kurulu başkanlığı yapacaksın, iki sene önce bu parayı kimin topladığını bilmeyeceksin. Bu paranın varlığından haberdarsın ama bu paranın nereye gittiğini sormuyorsan, bu yetimin hakkını sen yemişsin dedim. Böyle bir yönetim anlayışını değiştirmek zorunda olduğunu biliyoruz. Biz bununla ilgili her türlü çalışmamızı, soruşturmamızı sürdürüyoruz. Daha neler duyuyoruz neler. Ne evraklar var. Onlara da yine zamanı geldikçe kamuoyuyla paylaşacağız. Bir de Kültür A.Ş. diye bir şirket var. Tek yöneticisi var. O şirketin her şeyi. Ancak, ne hesap var, ne defter. Kültür A.Ş. diye bir şirket düşünün tek yönetim kurulu üyesi var. Her şeyi o. Yönetim kurulu başkanı da o, şirketin yöneticisi de o, paraların takibi de onda… Bu bilboardlar kaç para diye soruyorum, diyor ki 700 lira. 500 lira olmaz mı diyorlar, veriyorum ben de… Bakkal dükkanı mı bu? Hepsinin takipçisi olacağız” şeklinde konuştu.



YANGINDAN MAL DEĞİL, BELEDİYEDEN EVRAK KAÇIRMA!
Öte yandan Çavuşoğlu seçim gecesinde belediyeden onlarca koli dolusu evrak çıkarıldığını belirterek açıklamalarını şöyle sürdürdü; “Kamera kayıtları ile tespit ettiğimiz hususlar var. Seçim gecesi saat 20.00 civarında kim olduğu belli olmayan, belediye personeli olmadığı konusunda belediye personelinin hemfikir olduğu bir grup belediye içerisinden, içerisinde ne olduğu belli olmayan 30’a yakın kutuyu çıkarıyor. Kim bunlar diye soruyorum, tanımıyoruz. Personel mi? Bilmiyoruz. Eee bunlar nasıl çıkarıyorlar, dedim. Bunlar buraya sürekli girerler çıkarlar. Genel sekreter yardımcıları, daire başkanlarının gözlerinin önünde çıkıyor bu… Dedim ki; nasıl olur? Bu adamları tanıyor musunuz? O sırada ben sağa bakıyordum, öbürü diyor ben sola bakıyordum. Güvenlik amirini çağırdım. Sen nereye bakıyordun diye sordum. Başkanım dedi biz bunlara bir şey diyemeyiz. Nasıl diyemezsin sen güvenlik amirisin. Aldığım cevap; ‘Başkanım bunlar özel statülü’ diyor. Düşünün ki bir belediye seçim kampanyası, belediye personeli olmayan birileri tarafından Denizli Basın Daire Başkanlığının bünyesi içinde götürülmüş. Ve bu arkadaşlar giderlerken Allah ne verdiyse götürmüş. Onunla ilgili de suç duyurusunda bulunacağım. Hem götürenlerle ilgili hem de o gece orada bulunanların tamamıyla ilgili suç duyurusunda bulunacağız.”



DEĞİRMENCİ SÖZ İSTEDİ, BAŞKAN ÇAVUŞOĞLU “CEVABI ZOLAN VERSİN” DEDİ!
Bu arada ilk meclis toplantısında Başkan Çavuşoğlu tarafından açıklanan borç tablosuyla ilgili AK Parti Meclis Grup Başkanvekili Ali Değirmenci söz istedi. Ancak Başkan Çavuşoğlu, buna “Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı’na hitaben sözlerimin tamamı. Cevap verecek olan sayın belediye başkanınızdır. DESKİ ile ilgili yine sayın belediye başkanınız tarafından cevaplanmasının uygun olacağını düşünüyorum. O nedenle söz talebinizi kabul etmiyorum. Kendisi kamuoyunu bilgilendirebilir” yanıtını verdi.



DEĞİRMENCİ; “YORUMLARINIZ DOĞRU DEĞİL!”
Ali Değirmenci ise Başkan Bülent Nuri Çavuşoğlu’nun bu sözü karşısında, 20 yıl AK Partili belediye başkanlarının meclis üyelerine söz ve zaman kısıtlaması yapmadığını ifade etti. Ve, “Bir tablodan bahsettiniz, kendinize göre yorum yaptınız. Ben de bu yorumlarınızın doğru olmadığını, Denizli kamuoyunun doğru bilgi alma hakkına sahip olduğunu düşündüğüm ve cevap vermem gerektiği için söz istedim” dedi.



ATAMAN; “BU NASIL OLUYOR?”
Denizli Büyükşehir Belediyesi’nin “borçları” konusu kentin en önemli tartışma konusu haline gelirken, konuyla ilgili ironik bir açıklama da Mimar ve Araştırmacı Yazar Hüsamettin Ataman’dan geldi. Ataman’ın “Bu Nasıl Oluyor?” başlıklı fotoğraflı (haber küpürlü) whatsapp paylaşımı ise şöyle;  “Nasıl Oluyor Bu? Daha 5 ay önce oybirliği ile kabul edilen belediye bütçesi: 11 Milyar TL. Bugün açıklanan belediye borcu: 11 Milyar TL. Soru.1; Bütçe görüşülürken borçlar gizlenmiş mi? Soru.2; Borçlar gizlenmediyse meclis üyeleri bu Bütçe'ye neden, "kabul" dediler? (HÜSAMETTİN ATAMAN)



Evet, 2024 yılı Denizli Büyükşehir Bütçesi 11 Milyar Lira’ya bağlanmış ve bütçe kararı “oy birliği” ile alınmıştı. Ve bu bütçeye “evet” oyu veren CHP’li meclis üyeleri de vardı. Sanırım sevgili Hüsamettin (ağabey) Ataman’ın bu paylaşımıyla vurgu yapmak istediği nokta buydu.



MURAT CIMIK; “20 BELEDİYE AYNISINI YAPMALI!”
CHP’nin Pamukkale eski Belediye Meclis Üyesi ve Belediye Encümeni Murat Cımık “Belediyelerde vatandaşa bilgi ve hesap verme dönemi başladı!” başlıklı bir sosyal medya paylaşımında bulundu. Ve Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu’nu sonuna kadar desteklediğini söyledi. Cımık paylaşımında, “Denizli Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın 13 Nisan 2024 günü açıklamış olduğu “mevcut mali tablo” şehrimizde bir milat ve herkese örnek olmalı. Denizli’de bulunan 19 ilçe belediyesi itibariyle detaylı mali durum tabloları ile mevcut personel sayılarını kamuoyuna detaylı olarak açıklamalıdır. Büyükşehir Belediye Başkanı Çavuşoğlu’nun yaptığı bu eylem demokratik bit başlangıç için önemli bir adımdır. 19+1 belediye de aynısını yapmalıdır” dedi.





KEPENEK 5 YILDIR HALKA HESAP VERİYOR!
Öte yandan, kamuoyuna “belediye bütçesi ve bilanço açıklama” geleneğini 2019 yılından başlayarak 5 yıl kesintisiz sürdüren Honaz Belediye Başkanı Yüksel Kepenek ile seçildikten hemen sonra Belediye Mali Tablosu’nu belediye binasına asan CHP’li Tavas Belediye Başkanı Kadir Tatık bu işin Denizli’deki öncüleri olarak dikkat çeken iki başkan olmuştu.



**YARIN; BU PARA İLE NELER YAPILIRDI NELER?

**Başkan Çavuşoğlu; Denizli Büyükşehir Belediyesi’nin ilk belirlemelere göre toplam 11 milyar 130 milyon lira borcu olduğunu açıkladı. Peki, bu kadar büyük bir maddi kaynak (para) ile 1 milyon 60 bin nüfuslu Denizli’de yaşayan insanlara dönük “neler, ne tür destekler verilebilir ve hangi yatırımlar yapılabilirdi?”

Ayrıntılar YARIN bu KÖŞEDE…

fixed-whatsapp-icon